Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Crousadello(-articulado)
Oxalis articulata
Oxalidaceae
Noms en français : Oxalis articulée, Oxalide articulée.
Descripcioun :Planto renadivo, basso en mato. Se recounèis à si flour roujo que vènon d'ouro à la primo e à si fueio tipico di tres fuioun que dounon d'èr à un tréulet bastard e bourrihudo di dous coustat. Nous vèn d'Americo dóu miejour (Brasil) pèr pimpa li jardin.
Usanço :Li crousadello, coume lou pan-de-cougiéu, Oxalis acetosella, dounon un goust acidula au manja. Poudès n'en garni vosto ensalado o vòsti soupo. Pamens fau pas trop n'en prendre malodi l'acide óussali qu'èi pas bon pèr li ren.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Oxalis
Famiho : Oxalidaceae
Ordre : Oxalidales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 8 à 18 mm
Flourido : Printèms
Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Janvié à Decèmbre
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Oxalis articulata L., 1753